Gemeente Bergen wil graag haar beheerkosten van het riool beperken. Door meer inzicht te krijgen in de manier waarop sediment zich opbouwt in een riool kunnen zij in de toekomst hun rioolbeleid optimaliseren. George Stockell en Eric Kraak zijn betrokken bij dit onderzoeksproject en delen hun ervaringen. George Stockell is Civiel Technicus bij de gemeente Bergen. Eric Kraak is student Civiele Techniek aan de Hogeschool van Amsterdam met als specialisatie Watermanagement. Eric Kraak voert het onderzoek uit in de vorm van een afstudeeropdracht.
Dit is een unieke onderzoeksmethode die nog niet eerder is toegepast.
Eric Kraak: 'Sediment is in elk watersysteem aanwezig. Daar kun je veel berekeningen op los laten. Voor beheerders is het van belang om te weten in hoeverre sediment invloed heeft op het hydraulisch functioneren van bijvoorbeeld een watergang. Zij willen weten waar er sedimentatie en erosie plaatsvindt.'
'Het gedrag van sediment in een riool wordt beïnvloed door vele processen waar nog weinig van bekend is. Hoe dit komt? Mensen zien het riool als een soort stortplek en lozen er naast hun behoeften ook etensresten en klein afval. Het is daarom lastig om de eigenschappen van het materiaal in een riool te bepalen. Daarbij is onderzoeken in een riool moeilijk, omdat het onder de grond zit. Daarom wordt er normaliter gebruik gemaakt van een proefopstelling in een laboratorium met kunstmatig of afgenomen rioolwater.'
'Wij hebben het compleet anders aangepakt. Wij hebben een put laten plaatsen op drie meter diepte. Vanuit daar is een camera gericht op een transparante acrylaat rioolbuis van 1,5 meter lang. De buis is aangesloten op een gemengde rioolstreng. Met een interval van 15 minuten maakt de camera een opname van de buis en daarmee het sediment. Dit is een unieke onderzoeksmethode die nog niet eerder is toegepast. Op deze wijze kunnen we onderzoeken hoe sediment zich afzet op de bodem van een buis. Als het hard regent, spoelt het sediment dan weg of vindt er cumulatie plaats? Beïnvloedt het seizoen de dagelijkse afvoerpieken van de aangesloten huishoudens? De verbanden die we hierdoor kunnen leggen verschaffen ons veel inzicht.'
Bij het project is er gebruik gemaakt van de NIVUS portable debietmeter PCM4 met Cross Correlatie technologie. Deze set is uitermate geschikt voor het meten in (sterk) deeltjesrijk water dat stroomt door halfgevulde leidingen, duikers en/of meetgoten. Voor kortstondige metingen is het ook mogelijk om de meetset te huren.
'De eerste camerabeelden zijn geanalyseerd. Wat je dan hoopt te zien, is sediment in de buis. En dat is ook waargenomen. Er lijkt tevens een golfbeweging in te zitten, zoals een beddingvorm in een watergang. Echt heel bijzonder. Het eerste onderdeel van het project, de uitvoering, is dus nu al geslaagd. Het koppelen van alle resultaten via de camerabeelden, ultrasone niveaumetingen en debietmetingen volgt nog.' George Stockel vervolgt: 'Het project is pas gestart en heeft een looptijd van twee jaar. Toch ben ik nu al verrast. Er zit namelijk al meer sediment in de buis dan ik vooraf had gedacht. Dat zegt natuurlijk al wel iets over het rioolstelsel.'
Advies nodig bij het kiezen van het juiste product voor uw toepassing? Onze specialist Sandra helpt u graag verder.
